NUMER SPECJALNY: UKRAINA

Przychodzą chwile…

kiedy rzeczywistość wydaje się bardziej nieprawdopodobna niż najdziwniejsze wytwory wyobraźni. Kiedy fikcja przestaje wystarczać. Taka chwila przyszła 24 lutego 2022 roku. Władimir Putin dokonał barbarzyńskiej, niczym nieusprawiedliwionej inwazji na Ukrainę, a w ciągu niecałych dwóch tygodni armia rosyjska zamordowała kilka tysięcy cywilów. Dyktator wypowiedział wojnę nie tylko Ukrainie, lecz także całej społeczności europejskiej.

Reagujemy na te wydarzenia tak, jak potrafimy – tekstami i obrazami. Specjalną odsłonę „Aktualnika” zaczęliśmy przygotowywać kilka dni po wybuchu wojny. Zależało nam przede wszystkim na oddaniu głosu ukraińskim pisarzom i pisarkom. Chcieliśmy pokazać ich cierpienie, gniew, strach i wszystkie inne emocje, które targają nimi w tym najstraszniejszym czasie.

Numer zaczynamy od poezji. To wiersze napisane w ciągu ostatnich dwóch tygodni przez Irynę Szuwałową, Darynę Hładun, Łesyka Panasiuka, Oksanę Gadżij, Hałynę Kruk i Rotysława Kuzyka w przekładzie Anety Kamińskiej. Oprócz tego przeczytać możecie kilka wierszy Ilyi Kaminsky’ego, które przetłumaczył Konrad Hetel. Publikujemy również trzy bezkompromisowe głosy ukraińskich pisarzy, przepełnione gniewem i złością wobec najeźdźcy. To krótkie teksty Jurija Wynnyczuka, Ołeksandra Bojczenki i Tarasa Prochaśki w przekładzie Bohdana Zadury. Towarzyszy im fragment przygnębiającego reportażu Artema Czecha o wojnie w Donbasie przetłumaczony przez Marka Zadurę. Z kolei Roman Małynowski snuje w swoim opowiadaniu wizję świata, do którego nagle wdziera się przemoc. Podobnie dzieje się w rewelacyjnej prozie Kateryny Kałytko, którą przełożyła Iwona Boruszkowska. Blok domyka zaś fragment tajemniczej Błękitnej powieści Hnata Mychajłyczenki, jednego z zapomnianych, niedoczytanych ukraińskich pisarzy-dysydentów, w przekładzie Urszuli Pieczek. 

Na koniec proponujemy refleksje polskich pisarzy i pisarek. Dawid Szkoła rozważa etyczne konsekwencje działań Putina. Piotr Mitzner pyta, czy Rosja jest już na zawsze stracona. Aneta Kamińska, Karol Maliszewski, Tomasz Pietrzak i Dariusz Sośnicki reagują na inwazję wierszami.

УКРАЇНА МИ З ВАМИ

Maciej Libich
Joanna Piechura
Antoni Zając
&
Karolina Lubaszko



Samotna niedonacja

Jurij Wynnyczuk
  • Przekład: Bohdan Zadura
  • Ilustracja: Karolina Lubaszko
Wraz z dojściem Putina do władzy odrodziły się szowinizm i gigantomania. Jeszcze w minionym roku Putin napisał traktat, w którym wyraził wątpliwości co do prawa Ukrainy do samodzielnego życia.

Grupowy portret z Chujłem

Ołeksandr Bojczenko
  • Przekład: Bohdan Zadura
  • Ilustracja: Jakub Kamiński
Wszyscy, którzy są z nami przeciwko Chujłu – to także my, nawet jeśli jeszcze kilka dni temu obiecywaliśmy nie zbliżać się do siebie w granicach jednego hektara.

Wojna zaczyna się prywatnie

Taras Prochaśko
  • Przekład: Bohdan Zadura
  • Ilustracja: Maria Mencwel
Bardzo szybko okazuje się, że zrobiłeś coś nie tak. Powiedzmy, nie odsunąłeś od okna łóżka, na którym spałeś z dzieckiem. Choć wiesz, że nie tylko siła wybuchu, ale przede wszystkim szkło z rozbitej szyby może dziecko dotkliwie poranić. To pierwsza lekcja.

Szczególna wiosna

Artem Czech
  • Przekład : Marek Sergiusz Zadura
  • Ilustracja: Kasia Borek
Dużo piszę. Z tabletem rozstaję się tylko podczas ćwiczeń. Pisanie i ćwiczenia to rzeczy, które pozwalają mi nie zwariować, rzeczy, które utrzymują mnie na powierzchni, dają poczucie, że jestem potrzebny.

Dwie minuty przed północą

Roman Małynowski
  • Przekład: Bohdan Zadura
  • Ilustracja: Karolina Lubaszko
Gdyby ucichł wiatr, wówczas byłoby słychać oddechy, które pod naciskiem płuc wyrywają się ze środka, przez gardła – dziewięć różnych oddechów. „Tak dobrze jak dzisiaj nie będzie już nigdy”, pomyślał Iwan.