Polscy poeci i polskie poetki piszą o rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Zapraszamy do lektury wierszy Anety Kamińskiej, Karola Maliszewskiego, Tomasza Pietrzaka i Dariusza Sośnickiego.

Aneta Kamińska

a więc

0.
nie mam na to języka
nawet 
ukraińskiego

1. 
co ile lat są wojny
pytam mamę
kiedy wybieramy dla mnie
szkołę

2. 
ta się nie zaczyna (tonie 
w eufemizmach konformizmach)
i nie kończy
falset za falstartem dyktator pogardził 
akrostychem i polskim 
peselem

(panie putler
w tę albo we w tę 
bo duch ucieka)

3.
wieczorem internetowe kursy przetrwania 
(zakleić taśmą okna zebrać bagaż 
podręczny
znaleźć najbliższy schron 
spać na korytarzu albo w 
toalecie)

4. 
w tłusty czwartek
pączki typu put in z ciężkim nadzieniem 
(bomby inne niż kaloryczne)
kategorycznie
pędzą już do 
moich 

(a ja
chciałabym
je
przechwycić przemycić
przerzucić z
powrotem
przewrotem)

5.
byle szybciej zasnąć przewinąć tę przerwę między
zakryciem a otwarciem
powiek
w której będzie ostrzał
kijowa charkowa czernihowa
(tu byłam
na wieki)

6.
dziecko rodzi się w metrze 
mężczyzna ręcznie przenosi przez drogę
minę
tęgą i krągłą
miś paddington staje na straży europy
lwów przechodzi na produkcję koktajli bandera smoothie
kijów rozpatrzy wniosek nato o dołączenie
do ukrainy

7.
a ty jak 

ja jak automat
walczę poezją z imperium zła 
strzelam wierszami 
na zawsze
wolnymi

8.
rosyjski okręcie wojenny
wal się
zwal
zawal
zawał miej i zwał
na wyspie węży i 
męży

Warszawa, 27.02.2022

Aneta Kamińska (ur. 1976) – poetka i tłumaczka poezji ukraińskiej. Autorka książek poetyckich: Wiersze zdyszane (2000), zapisz zmiany (2004), czary i mary (hipertekst) (2007), autoportret z martwą naturą. ostatnie wiersze nazara honczara napisane przez anetę kamińską (2018, nominacja do Nagrody Nike 2019), więzy krwi (2018) oraz czernowitz czarowidz (2021). Wydała wybory przekładów wierszy: Nazara Honczar, Hałyny Tkaczuk, Chrystii Wenhryniuk, Borysa Humeniuka, Lubow Jakymczuk, Julii Stachiwskiej (nagroda „Literatury na Świecie” za przekład), Wasyla Hołoborodki, Emmy Andijewskiej, Olafa Clemensena oraz trzy autorskie antologie: Cząstki pomarańczy. Nowa poezja ukraińska (2011), 30 wierszy zza granicy. Młoda poezja ukraińska (2012) oraz Wschód – Zachód. Wiersze z Ukrainy i dla Ukrainy (2014).

Karol Maliszewski

Tam u was

Tam u was ciężar nocy inny,
snują się godziny, czerwone plamy
na sufitach piwnic, wstrząsy, pomruki
odległego boga, i nie ma kto
opowiadać bajek, batalion bajarzy
formuje się zbyt wolno, więc dzieci
płaczą, nic ich ukoić nie może,

u nas noc połknięta niczym
sucha bułka, maślanki jeszcze nie
dowieźli, wóz dostawczy utknął
w kolejce po ropę, i to wszystko,
cała wojna, przechodzimy do
następnego dnia na sztywnych nogach,
jak apatyczne krokusy za oknem,
i nic nie cieszy;

może choć to was pocieszy.

Karol Maliszewski (ur. 1960) – poeta i prozaik, krytyk literacki, adiunkt w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego. Opublikował kilkanaście tomów wierszy, liczne utwory prozatorskie i szereg książek krytycznoliterackich, m.in. Nasi klasycyści, nasi barbarzyńcy, Rozproszone głosy. Notatki krytyka, Wolność czytania

Tomasz Pietrzak

narracja

wojna. a więc wojna o pokój.
chmury tną pokojowe bombowce 
ciężkie jak ciężarne ptactwo.

ulicami miast jadą tłusto nabite 
pokojowe czołgi i pokojowe wozy 
z paką zapełnioną żołnierzami

z pokojowym nastawieniem  
do pokojowo nastawionej ludności.  
w pobliskiej wsi, jak to bywa

w pobliskiej wsi na wojnie o pokój,
ktoś obrywa z pokojowej broni, 
która rani mniej, która zabija

mniej, która wykrwawia mniej. 
w okupowanej pokojowo telewizji
trwa pokojowa mowa wojenna.

wypowiadane są niezrozumiałe 
słowa, jak ofiary śmiertelne, ciała. 
wypowiadana jest też wojna 

o pokój drugiej pokojowej stronie. 
zdaje się, że już tylko pokojowa rzeź
może dzielić nas od pokoju, kiedy

w przedpokoju stają żołnierze
i nie mają złych zamiarów, chcą ugasić
mną tlący się od kuchni kraj.

Tomasz Pietrzak – autor pięciu książek poetyckich. Wydał m.in. Umlauty (2014), Pospół (2016), a ostatnio Bosiny (2020). Dwukrotnie nominowany do Nagrody Literackiej Nike (2013, 2015). Publikował na łamach m.in. „Gazety Wyborczej”, „Przekroju”, „Dwutygodnika”, „Czasu Kultury” i „Odry”. Pojawiał się w antologiach, m.in. „Dezorientacje. Antologia Polskiej Literatury Queer” (2020), „Przewodnik po zaminowanym terenie I i II (2016 i 2021) oraz „Wiersze dla opornych” (2020). Współtworzy Port Poetycki w Chorzowie.

Dariusz Sośnicki

[Narkomani oraz naziści]

Narkomani oraz naziści,
mówi głowa pewnego państwa
o napadniętych sąsiadach.
Nie przywitali kwiatami jej płomiennej myśli.
Nie oddali córek i żon.
Nie zdradzili prawowitych przywódców.
Narkomani oraz naziści.

Czemu nie śpi o czwartej nad ranem?
Jakie trucizny łomoczą w skroń od środka?
Co o tym powie toksykologia?
Jaka to ideologia?

Dariusz Sośnicki (ur. 1969 w Kaliszu) – poeta, redaktor i wydawca. Ogłosił jedenaście książek poetyckich i tłumaczenie poematu W.H. Audena W podziękowaniu za siedlisko (2013). Jego wiersze i szkice o literaturze ukazywały się w wielu pismach i antologiach, także w przekładzie na języki obce, w Rumunii i Stanach Zjednoczonych wydano tomy jego wierszy. Redagował artzine „Już jest jutro” (1990–1994) i dwutygodnik literacki „Nowy Nurt” (1994–1996), prowadził dział polskiej prozy w Wydawnictwie W.A.B. (2005–2013), był redaktorem naczelnym Wydawnictwa Ossolineum (2015–2020). Pracuje w Wydawnictwie Filtry. Mieszka w Poznaniu. Jesienią 2021 roku w Biurze Literackim ukazał się jego najnowszy tom poetycki zatytułowany Po domu.



Redakcja – Maciej Libich, Joanna Piechura, Antek Zając